تومور پلک
تومورهای پلکی شایعترین تومورها در چشمپزشکی بهخصوص در افراد بالای 60 سال هستند. طبق تحقیقات اخیری که درمورد تومورهای پلک صورتگرفته است، این بیماری به طور فزایندهای بر جوانانی تأثیر میگذارد که بیش از سایرین، چشمان خود را در معرض نور خورشید (اشعه ماوراء بنفش) قرار میدهند. تومورهای پلک، زائدههای پوست اطراف پلک هستند که در هر دو پلک فوقانی و تحتانی ظاهر میشوند. ازیکطرف، این میتواند تومورهای پوستی خوشخیم باشد؛ مانند زگیل (پاپیلوم) یا رسوبات چربی. از طرفی تومورهای بدخیم پلک نیز وجود دارد. تا کنون شایعترین تومور بدخیم پلک بازالیوما نام دارد. گاهی اوقات بهسختی متوجه حضور تومور پلک میشوید. ممکن است تغییر رنگهای ریز روی پلک وجود داشته باشد یا نشانهای از یک برآمدگی کوچک ایجاد شود.
تومور پلک دقیقاً چیست؟
تومورهای پلک زائدههای پوستی هستند و میتوانند مستقیماً روی پلک فوقانی یا تحتانی ظاهر شوند. آنها میتوانند تغییر کنند و به تومورهای بزرگتر تبدیل شوند، اما میتوانند به سمت داخل چشم رشد کنند که در بدترین حالت امکان دارد منجر به نابینایی شوند. زگیلهای خوشخیم شامل زگیل پاپیلوم یا رسوبات چربی، بهراحتی قابل برداشتن هستند. شایعترین تومور بدخیم پلک، کارسینوم سلول بازال است که بهاختصار بازالیوما نیز شناخته میشود.
خصوصیات رایجی که در صورت وجود تومور پلک ایجاد میشوند عبارتاند از:
- ریزش مژه
- خارش پلک
- تغییر رنگ پوست روی پلک
- تغییر در پوست
- توده قابلتوجه، گره قابلتوجه
- پمادها، قطرهها و سایر داروها کمکی نمیکنند.
- بیرون زدن در حین معاینه چشم
حداکثر تا زمانی که مژههای شما میریزند، نیاز فوری به اقدام وجود دارد. بدترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که این علائم را نادیده بگیرید و بیاهمیت جلوه دهید. هرگونه تغییر در داخل و اطراف چشم باید بررسی شود. بههرحال چشمها، مهمترین اندام حسی شماست و نباید از سلامت آن غافل شوید.
تومورهای خوشخیم پلک
شامل زگیل (پاپیلوم) یا رسوبات چربی (گزانتلاسما) و همچنین اسفنجهای خونی (همانژیوم) و افزایش کراتینه شدن پوست (هیپرکراتوز) است. دقت کنید که وجود تومور روی پلک با تغییر رنگ پوست همراه است؛ زیرا خالهای مادرزادی اغلب روی پلکها ایجاد میشوند و ممکن است آنها را با تومور اشتباه بگیرید. تحت شرایط خاص، تومورها تخریب شده و به تومورهای بدخیم پلک تبدیل شوند. کراتوآکانتوماها (تودههای پوستی گرهدار) نیز باید برداشته شوند، زیرا میتوانند به تومورهای بدخیم پلک تبدیل شوند. در صورتی که رسیدگی بهموقع به تومورهای خوشخیم پلک صورت بگیرد، دیگر جای نگرانی نخواهد بود.
بازالیوما Basalioma
Basalioma بازالیوما معمولی، ضخیمشدنهای مروارید مانند در لبه تومور با تشکیل دهانه مرکزی است. عروق خونی بسیار ظریف و تازهتشکیلشده که به ظرافت از طریق پوست میدرخشند (تلانژکتازی) اغلب در دیواره حاشیهای یافت میشوند. اگر بازالیوما در لبه پلک باشد، معمولاً ریزش موضعی مژهها وجود دارد. کارسینوم سلول بازال میتواند تمام نواحی صورت را تحتتأثیر قرار دهد. اغلب در ناحیه پلکها بهخصوص لبه پلک ایجاد میشود. این شایعترین تومور در بین تمام تومورهای بدخیم پلک است. میانگین سن شروع بازالیوما حدود 70 سال است. بااینحال، به طور قابلتوجهی افراد جوانتر نیز میتوانند تحتتأثیر قرار گیرند، بهویژه آنهایی که پوست روشن دارند. خوشبختانه این تومور گسترش نمییابد، اما میتواند به تکثیر ادامه دهد. به همین دلیل است که تشخیص بهموقع بسیار مهم است. سپس میتوانیم بدون برداشتن بافت بیش از حد در چشم، آن را برداریم. تومور بازالیوما معمولاً بزرگتر از چیزی است که به نظر میرسد زیرا در زیرسطح پوست نیز رشد میکند.
تومورهای بدخیم نادر پلک
سایر تومورهای بدخیم پلک که میتوانند متاستاز نیز ایجاد کنند، نادر هستند. اینها شامل سلول سنگفرشی، سبوم و کارسینوم سلول مرکل و همچنین ملانوم (سرطان سیاهپوست) است. غیرمعمول نیست که آنها شبیه التهاب یا گل مژه بیضرر باشند، بنابراین ارزیابی باتجربه برای ازدستندادن زمان مهم است. اکسیزیون (برداشتن با برش) با حاشیهایمنی کافی و پشتیبانی داخلی برای شما اهمیت ویژهای دارد.
تشخیص و درمان صحیح
اولازهمه، چشمپزشک باید بیوپسی (نمونه بافت) را انجام دهد تا مطمئن شود که چیست. سونوگرافی و توموگرافی کامپیوتری همچنین میتوانند سرنخهای مهم دیگری در مورد اینکه آیا تومور درگیر است یا خیر، ارائه دهد. اگر در معاینه بافت بدخیم بودن آن تأیید شود، در 90 درصد موارد کارسینوم بازال است، سپس باید توسط جراح چشم خارج شود.
در حال حاضر اغلب مواردی وجود دارد که افراد تمایلی به درمان چشم ندارند یا درمان را تاحدامکان به تعویق میاندازند. بسیاری از مردم چنین بیماری چشمی را نادیده میگیرند. آنها انجام معاینه چشم را ضروری نمیدانند. برخی ترجیح میدهند منتظر بمانند، با این امید که خودبهخود شفا پیدا کنند. برخی دیگر از جراحی چشم بسیار میترسند. ترس از تغییر شکل یا ازدستدادن بینایی پس از عمل وجود دارد. تومور بدخیم پلک گسترش نمییابد، اما میتواند سایر اندامهای حسی را نیز تحتتأثیر قرار دهد. میتواند بزرگ شود و حتی بینایی شما را از بین ببرد. قانون این است: هر چه تومور زودتر برداشته شود، شانس بهبودی بیشتر است.
در صورت تأیید یک بدخیمی، معمولاً میتوانیم تومور را به طور کامل حذف کنیم. بافتشناسی بهاصطلاح 24 ساعته مهم است. این کار به ما این فرصت را میدهد که فقط در حد نیاز برداشتن بافت چشم انجام شود. همچنین بعد عمل میدانیم که آیا همه چیز در ناحیه سالم حذف شده است یا خیر. پس بستهشدن و درمان کامل، میتوان از ترمیم زیبایی یا جراحی پلاستیک بازسازی بهمنظور دستیابی به یک وضعیت ظاهری و عملکردی خوب استفاده کرد. در مورد تومورهای گسترده، سرمادرمانی (فریز) موضعی یا شیمیدرمانی (میتومایسین C) نیز به درمان تومور پلک کمک میکند.
جراحی تومور پلک
عمل تومور پلک معمولاً با بیحسی موضعی کاملاً بدون درد انجام میشود. روز بعد میتوانید بانداژ را بردارید. سپس باید پماد ضدالتهابی چشم را همانطور که با شما صحبت شد روی زخم بمالید. خنککردن ناحیه عمل از افزایش تورم بافت جلوگیری میکند. بانداژ باید روی چشم گذاشته شود و کمپرس آب سرد یا یخ پیچیده شده در یکپارچه قرار داده شود.پس از چند روز، معاینه پس از عمل توسط ما یا چشمپزشک معالج شما ضروری است. سپس بخیهها حدود 5 تا 10 روز پس از عمل برداشته میشوند.
سرمادرمانی
فریز (یخزدن) تنها در موارد استثنایی نادر مناسب است، زیرا در مقایسه با درمان جراحی هیچ مزیتی ندارد، اما دارای تعدادی معایب جدی است.
آرگون لیزری، CO 2 لیزر
لیزر درمانی را می توان برای تومورهای پوستی بسیار کوچک، پراکنده و قطعا خوشخیم و رسوبات کلسترول در پلکها ( گزانتلاسما ) انجام داد.
ترمیم پلاستیک پس از برداشتن تومور
پس از برداشتن تومورهای خوشخیم و بدخیم، بازسازی لایههای مختلف پلک ممکن است ضروری باشد. نهتنها توانبخشی عملکردی بلکه زیبایی نیز نقش دارد.در مورد یافتههای بزرگتر، یک روش دومرحلهای معمولاً در شرایط بستری انجام میشود. تومور برداشته شده و از نظر بافتشناسی بررسی میشود. ترمیم پلاستیک تنها زمانی انجام میشود که تمام حاشیههای تومور به طور ایمن برداشته شده باشند.برای شناسایی عودها در سریعترین زمان ممکن، باید بررسیهای منظم بعد از عمل انجام شود. در مورد برخی از تومورهای بدخیم نیز باید ایجاد متاستاز در بیمار را رد کرد.
چرا خورشید نقش تعیینکنندهای در ایجاد تومورهای پلک دارد؟
اکنون فرض بر این است که تابش شدید خورشیدی (اشعه ماوراء بنفش) میتواند به پوست آسیب جدی وارد کند و مطالعات علمی نیز این را تأیید کرده است. صورت و بهخصوص چشمها اغلب ضعیف محافظت میشوند و بنابراین بهویژه در معرض خطر هستند.
بهترین کاری که میتوانیم برای محافظت از چشمهایمان انجام دهیم عینک آفتابی است که نهتنها در تابستان لوازم جانبی زیبایی است، بلکه اشعه UV را نیز فیلتر میکند. باید به کیفیت بالای عینک توجه کرد. اشعه ماوراء بنفش از دو جهت خطرناک است: نهتنها میتواند تومورهای چشمی را تحریک کند، بلکه میتواند خطر ابتلا به بیماری پوست بال نیز باشد. در این نوع تومور، ملتحمه عروقی روی قرنیه چشم شفاف و بدون عروق رشد میکند.
آیا امکان درمان کامل تومور پلک وجود دارد؟
اگر عمل بهموقع باشد، احتمال میدهیم که تومور پلک به طور کامل درمان میشود. بااینحال، معاینات بعدی بهخصوص در 2 سال اول مهم است. گاهی اوقات ممکن است عود یا تغییرات پوستی دیگری وجود داشته باشد که باید مراقب آنها باشیم.