در برخی از آسیب‌شناسی‌هایی که روی چشم تأثیر می‌گذارند، تنها درمان واقعاً مؤثر، برداشتن کل چشم با جراحی است. در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در جراحی حفره آنوفتالمیک هم در مرحله برنامه‌ریزی برداشتن محتویات اربیت و هم در مرحله بازسازی صورت‌گرفته است. مانند سایر روش‌های میکرو جراحی چشم، تخلیه چشم بیمار و نابینا باید بادقت انجام شود تا بهترین نتیجه عملکردی و زیبایی‌شناختی به دست آید و از عواقبی که ممکن است شرایط از قبل دشوار بیماران را تشدید کند اجتناب شود. برداشتن چشم یا محتویات حفره یکی از جدی‌ترین و سخت‌ترین تصمیمات بیمار و پزشکی است که باید این جراحی را انجام دهد. اگرچه چشم برداشته شده از نظر زیبایی با پروتزهای مناسب به‌خوبی پوشانده می‌شود. در ادامه در مورد علت تخلیه چشم توصیح خواهیم داد.
علت تخلیه چشم
دلایلی که می‌توانند منجر به جراحی برداشتن چشم شوند، اغلب ثانویه به جراحی قبلی چشم یا اوربیتال، ضربه، عفونت یا سرطان هستند.
سایر دلایل رایج برای تخلیه چشم عبارت‌اند از:
- ضربه غیرقابل‌جبران چشم،
- التهاب شدید
- درد کنترل نشده در یک‌چشم
- گلوکوم مرحله پایانی، یا هر بیماری که باعث درد چشمی مداوم و غیرقابل‌درمان در چشم کور شود
چشم‌پزشکان در شرایطی که وضعیت تحت درمان را نمی‌توان به اندازه کافی مدیریت کرد، به‌عنوان آخرین راه‌حل، جراحی تخلیه چشم را که به آن انوکلاسیون گفته می‌شود، انجام می‌دهند. اکثر بیمارانی که تحت انوکلاسیون قرار می‌گیرند، برای بهبود زیبایی، پروتز مصنوعی چشم را جایگزین چشم از تخلیه شده می‌کنند.
سرطان چشم نیز می‌تواند علت تخلیه چشم باشد!
دو سرطان شایع چشم که نیاز به انوکلاسیون دارند، رتینوبلاستوما و ملانوم چشمی هستند. رتینوبلاستوماها تومورهای بدخیم شبکیه هستند. ملانوم چشمی می‌تواند قسمت رنگی چشم، عنبیه، یا پوشش عروقی چشم، مشیمیه را درگیر کند. ملانوم‌ها از سلول‌های رنگ‌دانه‌ای غیرطبیعی یا ملانوسیت‌ها به وجود می‌آیند. هنگامی که تومورها بسیار بزرگ هستند و چشم‌انداز دید مفیدی وجود ندارد، برای جلوگیری از گسترش موضعی و دور تومورها، انوکلیاسیون انجام می‌شود.
برخی از بیماری‌ها
بیماری نادر دیگری که نیاز به برداشتن یک‌چشم دارد، چشم سمپاتیک است. این التهاب هر دو چشم ناشی از ضربه شدید به یک‌چشم است. بدن شروع به شلیک یک حمله ایمنی به بافت چشم هر دو چشم می‌کند. تنها راه درمان این عارضه و حفظ چشم سالم، برداشتن چشم آسیب‌دیده است.
انوکلاسیون یا تخلیه چگونه انجام می‌شود؟
در طول انوکلئولاسیون، کل کره چشم تحت بیهوشی عمومی و تا جایی که ممکن است بخشی از عصب بینایی برداشته می‌شود. پلک‌ها، غدد اشکی و ماهیچه‌ها تحت‌تأثیر قرار نمی‌گیرند. پس از برداشتن کره چشم، یک ایمپلنت به‌عنوان محل نگهدارنده در عمق چشم قرارداده می‌شود و ماهیچه‌ها و ملتحمه روی آن بخیه می‌شوند. درد ممکن است بلافاصله پس از عمل، کبودی در حفره چشم و در موارد نادر عفونت ایجاد شود .
حدود دوهفته پس از عمل، زمانی که زخم بهبود یافت و تورم کاهش یافت، اولین پروتز – یک‌چشم شیشه‌ای که به طور جداگانه با چشم سازگار است – را می‌توان در کیسه ملتحمه قرارداد. این چشم‌شیشه‌ای مصنوعی را اغلب به‌سختی می‌توان از چشم طبیعی تشخیص داد. ازآنجایی‌که ماهیچه‌های چشم دست‌نخورده باقی می‌مانند، چشم مصنوعی می‌تواند حرکات چشم سالم را تا حد محدودی دنبال کند.
چشمی که در حین عمل برداشته می‌شود از نظر بافت‌شناسی بررسی می‌شود، در درجه اول برای تعیین اینکه آیا تومور قبلاً به عصب بینایی یا مشیمیه نفوذ کرده است. در این صورت، خطر افزایش متاستاز تومور در خارج از چشم وجود دارد. در این مورد، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی اضافی ممکن است لازم باشد.