اربیت یک ساختار استخوانی است که در دو طرف بینی قرار دارد و چشم و بافت اطراف چشم را احاطه کرده و از آن محافظت می‌کند. هر مدار یک ساختار گلابی شکل است و توسط هفت استخوان مختلف تشکیل شده است. انواع مختلف تومورها در مدار چشم می‌توانند رشد کنند یا در اطراف و پشت چشم ایجاد شوند. به تومورهایی که در اربیت یا مدار قرارمی‌گیرند تومور مداری می‌گویند.
انواع تومورهای مداری کدامند؟
انواع مختلفی از تومورهای مداری وجود دارد که هم در کودکان و هم در بزرگسالان در مدار چشم ایجاد می‌شوند که از خوش خیم تا بدخیم متغیر است. خوشبختانه اکثر تومورهای اربیتال خوش خیم هستند، اما همچنان می‌توانند به چشم و ساختارهای اطراف آسیب وارد کنند. برخی از تومورهای مداری به آهستگی رشد می‌کنند و مورد توجه قرار نمی‌گیرند در حالی که برخی دیگر می‌توانند به سرعت رشد کنند. سی تی اسکن و ام آر آی بهترین روش برای تشخیص و افتراق این ضایعات برای تعیین تشخیص هستند. پس از مشخص شدن محل، همراه با مشخصات کلی ضایعه، می‌توان یک طرح درمانی ایجاد کرد.
علائم تومور مداری چیست؟
اکثر بیماران مبتلا به تومورهای مدار چشم متوجه برآمدگی چشم یا پروپتوز می‌شوند. اما معمولاً قبل از اینکه چشم شروع به برآمدگی کند، تغییرات در بینایی، دوبینی یا درد می‌تواند نشانه‌ای از تومور مداری باشد. عفونت‌ها، التهاب‌ها و برخی سرطان‌های مدار چشم نیز می‌توانند باعث درد شوند. به طور معمول، تومورهای اربیتال یک یافته اتفاقی در سی تی اسکن یا MRI هستند.
وقتی تومورهای مداری بزرگ هستند به راحتی قابل تشخیص هستند، اما تشخیص تومورهای کوچکتر دشوارتر است، زیرا علائم می‌تواند خفیف باشد. همچنین بسیاری از علائم ناشی از تومور مداری را می‌توان با شرایط دیگر مانند بیماری چشم تیروئید، سایر التهاب‌ها یا عفونت‌ها مشاهده کرد.
علائم شایع تومورهای مداری چشم
- بیرون زدگی کره چشم (پروپتوز)
- افتادگی پلک
- درد
- کاهش دید
- دوبینی
- قرمزی و تورم
- جرم قابل مشاهده
چگونه تومور مداری تشخیص داده می‌شود؟
در بسیاری از موارد سی تی اسکن، MRI و سونوگرافی وجود تومور مداری را تایید می‌کند و می‌تواند در تعیین نوع احتمالی آن کمک کند، اما اکثر تومورهای مدار چشم با بیوپسی جراحی در حین برداشتن تومور تشخیص داده می‌شوند. بیوپسی توسط پاتولوژیست برای تعیین نوع دقیق و تشخیص بررسی می‌شود.
تومور مداری چگونه درمان می‌شود؟
اکثر تومورهای مداری با جراحی برداشته می‌شوند. با این حال، هر مورد متفاوت است زیرا هر چشم، مدار و تومور بسته به اندازه، محل و نوع متفاوت است. برخی از تومورهای مدار چشم به حدی خفیف هستند که نیازی به درمان ندارند و برخی نیاز به پرتودرمانی یا جراحی دارند که توسط جراح پلاستیک چشم برای برداشتن توده از قبل ساخته شده است. جراحی، به لطف آخرین نسل سی تی اسکن و ام آر آی جایگزین بسیار ایمن‌تری نسبت به گذشته شده است. اگر برای ارزیابی تومور اربیتال برای مشاوره برنامه ریزی می‌کنید، لطفاً هرگونه سوابق گذشته، گزارش‌های عمل، گزارش‌های پاتولوژی، یا سی تی اسکن و ام آر آی را در قرار ملاقات خود بیاورید.
اگر تومور باعث درد یا مشکلات بینایی نشود، تحت نظر پزشک قرار می‌گیرد. در صورت نیاز به درمان، درمان‌ها شامل موارد زیر است:
دارو
آنتی بیوتیک‌ها را می‌توان برای درمان کیست‌های دیواره استخوانی حفره چشم و کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب تجویز کرد.
پرتو درمانی
این درمان پس از برداشتن توده خوش خیم مورد نیاز است. تابش پرانرژی به طور خاص به محل تومور هدایت می‌شود و برای کشتن سلول‌های تومور استفاده می‌شود.
روش‌های جراحی
جراحی اغلب بهترین درمان برای تومورهای مدار چشم است. در طول جراحی، تیمی از جراحان برای برداشتن یا کاهش تومور، تخلیه کیست یا برداشتن استخوان با یکدیگر همکاری می‌کنند. در صورت لزوم، جمجمه یا مدار بازسازی می‌شود. پس از جراحی، بیمار سه تا هفت روز در بیمارستان می‌ماند. بهبودی دو تا شش هفته طول می‌کشد. پس از بهبودی، جراحی زیبایی برای بهبود ظاهر چشم گزینه مناسبی است.
کلام آخر
بسیاری از انواع تومورهای مداری می‌توانند چشم را به جلو هل دهند و باعث برآمدگی آن شوند. شایع‌ترین تومورهای مداری در کودکان در رگ‌های خونی یا به صورت کیست‌های استخوانی رخ می‌دهد. در بزرگسالان، شایع‌ترین تومورهای مداری در رگ‌های خونی رخ می‌دهد.