شکستگی کاسه چشم زمانی اتفاق می‌افتد که یک یا چند استخوان اطراف کره چشم می‌شکنند که اغلب در اثر ضربه‌ای سخت به‌صورت ایجاد می‌شود. برای تشخیص شکستگی، چشم‌پزشکان چشم و ناحیه اطراف آن را معاینه می‌کنند. اسکن اشعه ایکس و توموگرافی کامپیوتری نیز ممکن است گرفته شود.
کاسه چشم چیست؟
حفره چشم یا مدار، یک حفره استخوانی است که چشم، عضلات حرکت‌دهنده چشم، رگ‌های خونی اطراف، اعصاب و چربی را در خود جای‌داده است. شکلی شبیه یک بستنی خالی دارد که از ۷ استخوان صورت تشکیل شده است. هر مدار را می‌توان با چهار دیواره مداری توصیف کرد: سقف مداری فوقانی (که بین اربیت و مغز و سینوس فرونتال قرار دارد)، دیوار مداری داخلی (که بین مدار و بینی، سینوس‌های اتموئید و اسفنوئید قرار دارد)، کف مداری (که بین اربیت و سینوس ماگزیلاری یا گونه قرار دارد) و دیواره مداری جانبی (که بین حفره و حفره زمانی قرار دارد). برخی از استخوان‌هایی که دیواره میانی مدار و کف مداری را تشکیل می‌دهند بسیار نازک هستند (مانند پوسته تخم‌مرغ) و می‌توانند به‌راحتی در اثر ضربه شکسته شوند.
سه نوع شکستگی اربیت وجود دارد:
- شکستگی لبه – اغلب در اثر تصادفات رانندگی ایجاد می‌شود، شکستگی‌های لبه مداری بر استخوان ضخیم لبه‌های بیرونی حفره چشم تأثیر می‌گذارند.
- شکستگی دیواره – شکستگی دیواره داخلی نازک یا کف حفره چشم. ضربه‌زدن با بیسبال یا مشت اغلب باعث این شکستگی‌ها می‌شود.
- شکستگی کف – ضربه‌ای که به لبه کاسه چشم وارد می‌شود، استخوان‌ها را به عقب می‌راند که باعث می‌شود استخوان‌های کف مدار به سمت پایین کمانش کنند. در افراد مسن، این شکستگی‌ها ممکن است ناشی از افتادن باشد که باعث می‌شود گونه آنها به قسمتی از مبلمان یا سایر سطوح سخت برخورد کند.
علائم
علائم بسته به‌شدت آسیب و نوع شکستگی متفاوت است، اما شامل موارد زیر است:
- کبودی – تجمع خون در زیرپوست می‌تواند باعث کبودی اطراف چشم شود.
- تغییرات در بینایی – شکستگی مدار چشم ممکن است باعث دوبینی شود.
- تغییرات کره چشم – تغییرات ممکن است شامل خون در قسمت سفیدچشم، مشکل یا کاهش حرکت چشم یا فرورفتگی کره چشم باشد.
- بی‌حسی صورت – آسیب عصبی در داخل و اطراف شکستگی می‌تواند منجر به بی‌حسی شود که ممکن است موقت یا دائمی باشد.
- درد – شکستگی ممکن است باعث درد چشم یا درد در گونه هنگام بازشدن دهان شود.
- تورم – التهاب منجر به تورم پیشانی، گونه یا پوست زیر چشم می‌شود.
ارزیابی شکستگی کاسه چشم
پس از آسیب به ناحیه چشم، معاینه فیزیکی کامل چشم و ساختارهای اطراف آن ضروری است. در بسیاری از موارد، آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت و داروهای ضدالتهابی برای کاهش سریع تورم تجویز می‌شوند. آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اسکن ام‌آرآی یا سی‌تی‌اسکن ممکن است برای تعیین محل دقیق آسیب و شدت آن انجام شود.
درمان شکستگی‌های اربیت ممکن است فقط با مشاهده شروع شود، یا ممکن است بلافاصله جراحی ضروری تشخیص داده شود. نوع درمان باتوجه‌به عوامل مختلفی از جمله محل و شدت شکستگی و همچنین سن و سلامت بیمار تعیین می‌شود. در صورت نیاز به جراحی، برش‌ها معمولاً کوچک هستند و یا در داخل پلک قرار می‌گیرند یا در پوست افزایش می‌یابند تا جای زخم ایجاد شده پنهان شود.
جراحی اغلب مؤثرترین راه برای ترمیم شکستگی مدار چشم است. بهبودی کامل را تضمین می‌کند و احتمال مشکلات طولانی‌مدت بینایی را کاهش می‌دهد. شرایط خاصی وجود دارد که در آنها نیاز به ترمیم فوری جراحی است. در برخی دیگر، ممکن است قبل از انجام عمل جراحی صبر کنید تا چند هفته برای کاهش التهاب صبر کنید.
تشخیص و درمان شکستگی‌های اربیت
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) بهترین انتخاب در مطالعات تصویربرداری برای ارزیابی ترومای اربیت است. مطالعه باید با برش‌های 3 میلی‌متری محوری و تاجی انجام شود. سپس بخش‌های اصلاح چندسطحی انجام می‌شوند. استفاده از مواد کنتراست معمولاً موردنیاز نیست. بخش‌هایی با ضخامت 1 میلی‌متر ممکن است برای ارزیابی شکستگی‌های کانال بینایی و نوروپاتی تروماتیک بینایی مفید باشد. تصاویر بازسازی شده سه‌بعدی از مدار، مکمل‌های مفیدی در برنامه‌ریزی برای ترمیم جراحی شکستگی‌های پیچیده هستند.
گزینه‌های درمان شکستگی کاسه چشم
بسته به‌شدت آسیب، ممکن است توصیه شود قبل از شروع درمان صبر کنید تا تورم کاهش یابد. درمان‌های احتمالی عبارت‌اند از:
- کیسه‌های یخ – سرما می‌تواند تورم را کاهش دهد و به خودبه‌خود به بهبود جراحت کمک کند. اما درمان قطعی نیست.
- داروها – آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضداحتقان ممکن است برای کاهش عفونت و کاهش علائم همراه با تورم تجویز شوند.
- جراحی – جراحی می‌تواند پرولاپس بافتی را ترمیم کند و دیواره مداری را ترمیم کند و گاهی اوقات یک ایمپلنت برای ایجاد یک دیواره جدید قرار می‌گیرد.
ترمیم شکستگی کاسه چشم
ترمیم شکستگی چشم معمولاً با بیمار تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. یک برش در پلک یا ملتحمه، بافتی که پلک داخلی را می‌پوشاند، ایجاد می‌شود. هنگامی که شکستگی برای جراح قابل‌مشاهده است، هر تکه استخوان شکسته برداشته می‌شود و عضلات و بافت در صورت لزوم تغییر مکان می‌دهند.
سپس آسیب به استخوان‌ها ارزیابی می‌شود. در صورت نیاز، از ایمپلنت برای پشتیبانی و ترمیم شکستگی استفاده می‌شود. بسته به ویژگی‌های شکستگی، ایمپلنت ممکن است از استخوان خود بیمار، استخوان اهداکننده، مش، یک ماده مصنوعی یا تیتانیوم تشکیل شده باشد. پس از اینکه ایمپلنت به طور ایمن چسبانده شد، برش بسته می‌شود.
پس از درمان شکستگی کاسه چشم
ترمیم شکستگی چشم معمولاً با بیمار تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. یک برش در پلک یا ملتحمه، بافتی که پلک داخلی را می‌پوشاند، ایجاد می‌شود. هنگامی که شکستگی برای جراح قابل‌مشاهده است، هر تکه استخوان شکسته برداشته می‌شود و عضلات و بافت در صورت لزوم تغییر مکان می‌دهند.
سپس آسیب به استخوان‌ها ارزیابی می‌شود. در صورت نیاز، از ایمپلنت برای پشتیبانی و ترمیم شکستگی استفاده می‌شود. بسته به ویژگی‌های شکستگی، ایمپلنت ممکن است از استخوان خود بیمار، استخوان اهداکننده، مش، یک ماده مصنوعی یا تیتانیوم تشکیل شده باشد. پس از اینکه ایمپلنت به طور ایمن چسبانده شد، برش بسته می‌شود.
مهم‌ترین اقدام درمان شکستگی کاسه چشم در زمان مناسب است؟
برای جلوگیری از ایجاد اسکار و افزایش میزان موفقیت این روش، شکستگی اوربیتال فوران باید حداکثر 2 هفته پس از وقوع تروما ترمیم شود. در برخی موارد، جراح ممکن است نتواند فوراً محل را ترمیم کند. به‌عنوان‌مثال، یک‌چشم فرورفته ممکن است به‌مرورزمان ظاهر شود یا شدیدتر شود؛ بنابراین، بیمار به جراحی انوفتالموس یا تزریق فیلر برای بهبود ظاهر فرورفته چشم نیاز دارد.