تغییرات چشمی مرتبط با بیماری تیروئید به عنوان بیماری تیروئید چشمی (TED) نامیده میشود. پزشک شما ممکن است از اصطلاح اوربیتوپاتی مرتبط با تیروئید (TAO) نیز استفاده کند. اگرچه TED در تمام انواع اختلالات تیروئید دیده میشود، اما در بیمارانی که پرکاری تیروئید دارند، شایعتر است. همچنین به ندرت در افرادی که کم کاری تیروئید دارند و حتی در صورت عدم وجود ناهنجاریهای تیروئید در بدن رخ میدهد.
بیماری تیروئید چشمی میتواند مشکلات چشمی متعددی ایجاد کند. اینها عبارتند از قرمزی و تورم، دوبینی، کاهش دید، جمع شدن پلک (ناتوانی در بستن چشم) و برآمدگی خود چشم. توجه به این نکته مهم است که اگر یکی از این موارد رخ دهد، به این معنی نیست که شما لزوماً همه علائم دیگر را نیز خواهید دید. مشکلات چشمی معمولاً رخ میدهند و اغلب از نظر نوع یا شدت بین شش ماه تا دو سال تغییر میکنند. پس از تثبیت، غیرعادی است که چشمها دوباره شروع به تغییر کنند. برخی از بیماران دچار تغییرات دائمی میشوند و در برخی دیگر چشمها به حالت عادی باز میگردد. کارهای زیادی میتوان برای بهبود این شرایط با درمان پزشکی انجام داد، اگرچه برخی از بیماران برای کمک به رفع مشکلات خود به جراحی نیاز دارند.
چه چیزی باعث بیماری تیروئید چشمی میشود؟
TED معمولاً با پرکاری تیروئید سیستمیک (عمومی) یا بیماری گریوز همراه است. این بیماری ناشی از چیزی است که به عنوان یک فرآیند خود ایمنی توصیف میشود. بیماری خودایمنی ممکن است به عنوان فرآیندی در نظر گرفته شود که طی آن بدن بخشی از خود را بیگانه میبیند و به همان روشی که در برابر هر باکتری یا ویروسی واکنش نشان میدهد به آن بیماری نیز واکنش نشان میدهد. در مورد بیماری گریوز، بدن غده تیروئید را به عنوان یک جسم خارجی میبیند و آنتی بادیهایی تولید میکند که به غده تیروئید حمله میکنند. این بیماری اغلب باعث میشود غده تیروئید بیش از حد فعال شود.
در مورد TED، آنتی بادیهای مختلف به عضلات مرتبط با حرکت چشم و پلک حمله میکنند. اگرچه غده تیروئید و چشم ممکن است توسط یک سیستم ایمنی مورد حمله قرار گیرند اما آنتی بادیهایی که به چشم حمله میکنند میتوانند باعث التهاب و تورم چربی و ماهیچههای اطراف چشم شوند که در نهایت باعث برآمدگی چشمها، دوبینی و جمع شدن پلکها میشود.
مشکلات و علائم مرتبط با بیماری تیروئید چشمی
ما در این قسمت به بررسی مشکلات و علائم مرتبط با بیمار تیروئید چشمی پرداختهایم. این مشکلات عبارتند از:
خشکی چشمهای تحریک شده
TED ممکن است باعث شود که چشمهای خشک، تحریک شده و اغلب اشک آلود را تجربه کنید. این حس معمولاً به دلیل جمع شدن و یا بیرون زدگی پلکها است. هنگامی که پلکها در شب به طور کامل بسته نمیشوند، قرنیه (قسمت شفاف جلویی چشم) خشک میشود و کاملاً ناراحت کننده میشود. استفاده از پماد روان کننده برای چشم در شب و اشک مصنوعی در روز میتواند تسکین زیادی ایجاد کند.
دوبینی
TED میتواند باعث تورم، تحریک و زخم شدن عضلاتی شود که چشم را حرکت میدهند و درنتیجه میتواند منجر به دوبینی شود. دوبینی ممکن است همیشه وجود نداشته باشد، گاهی اوقات فقط در هنگام نگاه کردن به جهات خاص قابل توجه است، در حالی که در سایر بیماران همیشه وجود دارد. میزان دوبینی هفته به هفته تغییر میکند، گاهی اوقات میتواند بدون درمان به طور کامل ناپدید شود. هنگامی که دوبینی حداقل برای چندین ماه پایدار باشد، میتوان برای اصلاح آن در صورت لزوم عمل جراحی انجام داد.
جمع شدن پلک
TED میتواند باعث ایجاد اسکار در عضلات پلک شود. این بافت اسکار، منقبض یا کوتاه میشود و باعث جمع شدن پلک و افزایش رنگ سفید در بالا و زیر قسمت رنگی چشم میشود. مقدار انقباض متغیر است و اغلب هفته به هفته تغییر میکند. در برخی بیماران انقباض با گذشت زمان از بین میرود. جمع شدن پلک علاوه بر کمک به ظاهر غیرمعمول چشمها، میتواند باعث خشکی، سوزش و ریزش اشک قابل توجهی شود. حساسیت به نور یکی دیگر از شکایات رایج است.
بیرون زدگی چشم
تیروئید چشمی میتواند باعث تجمع مایع در چربی و عضلات اطراف و پشت چشم شود. این وضعیت میتواند خود چشم را به سمت بیرون هل دهد و آن را بسیار برجستهتر کند. همراه با جمع کردن پلک، این امر میتواند ظاهر و راحتی چشم را تغییر دهد. بیرون زدگی چشم میتواند به خودی خود به حالت عادی بازگردد. پس از چند ماه یا بیشتر ثابت ماندن، گاهی اوقات مطلوب است که چشم را با عمل جراحی به وضعیت طبیعیتر بازگردانید. چربی و ماهیچههای متورم اطراف چشم میتوانند به فضای اضافی بیافتند و به چشم اجازه حرکت به سمت عقب را میدهند.
از دست دادن بینایی
کاهش بینایی میتواند در بیماری تیروئید چشمی به دلایل مختلفی رخ دهد. بسته به نیاز بیمار برای بهبود بینایی ممکن است به قطره، پماد، تغییر موقعیت پلک یا تغییر موقعیت چشم نیاز باشد. علت دیگر کاهش بینایی، فشرده شدن عصب اصلی از چشم به مغز است. این اتفاق در پشت چشم زمانی رخ میدهد که ماهیچههایی که چشم را حرکت میدهند، بسیار متورم میشوند و به عصب فشار میآورند. اگر دید شما به میزان قابل توجهی کاهش یافت، فوراً این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. اغلب، داروهایی که از طریق خوراکی مصرف میشوند، بینایی را به حالت عادی برمیگرداند. جراحی و یا پرتودرمانی گاهی برای بازگرداندن بینایی ضروری است.
بیماری تیروئید چشمی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص بیماری تیروئید چشمی دشوار است. اگرچه این بیماری مربوط به یک مشکل تیروئید به نام بیماری گریوز است، اما علائم هر یک همیشه همزمان ظاهر نمیشود. همچنین، تشخیص مسائلی مانند قرمزی و درد چشم از سایر مشکلات چشمی دشوار است. اما بیماری چشمی تیروئید میتواند بسیار ناراحت کننده باشد و گاهی اوقات میتواند بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
معاینات معمول چشم
برخی از افراد از قبل میدانند که به بیماری تیروئید مرتبط با بیماری گریوز مبتلا هستند. وقتی اولین علائم چشمی خود را میبینند، تعجب نمیکنند. مشکلات چشمی اغلب در عرض 6 ماه پس از تشخیص بیماری گریوز ظاهر میشوند. هنگامی که متوجه شدید که به بیماری گریوز مبتلا هستید، مهم است که با مراجعه به چشم پزشک خود، او را در جریان بگذارید. ممکن است در یک ملاقات روتین با چشم پزشک باشد که مسیر تشخیص بیماری تیروئید چشمی آغاز میشود. چشم پزشک معاینات منظم را انجام خواهد داد. همچنین بینایی شما را نیز بررسی خواهد کرد. این ممکن است شامل آزمایش دید رنگی شما و همچنین دید مرکزی و جانبی (محیطی) باشد. بیماری چشمی تیروئید میتواند باعث تورم یا عقب نشینی آنها شود.
گزینه های درمان بیماری تیروئید چشمی
درمان زودهنگام بیماری تیروئید چشمی میتواند به جلوگیری از آسیب جدی چشم کمک کند. بیماری تیروئید چشمی (TED) یک بیماری جدی و بالقوه تهدید کننده بینایی است که در صورت عدم درمان میتواند در طول زمان بدتر شود. هر چه مدت طولانیتری TED درمان نشود، احتمال آسیب جدی به چشم شما بیشتر میشود. هرچه زودتر درمان بیماری چشم تیروئید خود را شروع کنید، بهتر است. درمانهای رایج بیماری تیروئید چشمی عبارتند از:
- قطره چشم
- ژل چشم
قطرههای چشمی بدون نسخه ممکن است به تسکین چشمهای خشک کمک کند. در برخی موارد، پزشکان نوع خاصی از قطرههای چشمی را برای استفاده تجویز میکنند. برای پلکهای جمع شده یا پلکهایی که نمیتوانند بسته شوند، میتوان از ژل روان کننده برای جلوگیری از خشک شدن چشم، هنگام خواب استفاده کرد.
استروئیدها
استروئیدها یکی از رایجترین درمانها هستند و به طور بالقوه میتوانند برخی از علائم را تسکین دهند. افراد مبتلا به TED معمولاً با دوز بالاتری درمان را شروع میکنند که به آرامی کاهش مییابد. این کار برای کمک به جلوگیری از اثرات منفی طولانی مدت استفاده از استروئید، مانند افزایش وزن و افزایش خطر عفونت انجام میشود.
رادیوتراپی
رادیوتراپی مداری (ORT) روش دیگری است که برای درمان TED استفاده میشود. این درمان، پرتوهای انرژی (تابش) را در نقطهای دقیق از بدن هدف قرار میدهد. در مورد TED، ناحیه مورد نظر پشت چشم مورد تابش قرار میگیرد. ORT ممکن است برخی از علائم را برای برخی از افراد مبتلا به TED تسکین دهد.
عمل جراحی
هنگامی که TED به مرحله مزمن میرسد، گاهی اوقات از جراحی برای اصلاح آسیب ناشی از جای زخم استفاده میشود. برای اصلاح مشکلات ناشی از TED معمولاً چندین عمل جراحی لازم است. این جراحیها اغلب به ترتیب خاصی انجام میشوند.