تومورهای بدخیم میتوانند قسمتهای مختلف چشم از جمله شبکیه، عنبیه و عصب بینایی را تحتتأثیر قرار دهند. علائم وجود تومور در پشت چشم میتواند بسته به نوع تومور متفاوت باشد. علائم وجود تومور در پشت چشم که منجر سرطان چشم را ایجاد میکند میتواند شامل موارد زیر باشند:
- ازدستدادن، تاری، تغییر در بینایی
- دیدن سایهها، لکهها و یا چیزی که احساس شود روی سطح چشم است.
- درد چشم
- قرمزی، التهاب چشم
- تغییر در حرکت چشم
علائم وجود تومور در پشت چشم
علائم باتوجهبه نوع تومور چشم تعیین میشود. موارد زیر شایعترین تومورهای چشمی و علائم مرتبط با آنها هستند:
ملانوما: معمولاً در مراحل اولیه خود را نشان نمیدهد، اما با رشد میتواند باعث اختلال بینایی، جداشدگی شبکیه، خونریزی و درد شود.
همانژیوم مشیمیه یک تومور خوشخیم مشیمیه است که میتواند باعث ازدستدادن بینایی مرکزی و جداشدن شبکیه شود.
خال مشیمیه یک تومور خوشخیم چشم است که شبیه به خالهای معمولی پوست است و میتواند منجر به ازدستدادن بینایی محیطی یا مرکزی شود.
تومورهای ملتحمه در لایه بیرونی چشم ایجاد میشوند و باعث درد و اختلالات بینایی میشوند.
درمورد تومورهای پلک باید گفت با ایجاد ادم، درد، اختلال در بینایی و عملکرد مجاری اشکی همراه است.
تومورهای اروبیتال استخوانهای اطراف کره چشم را درگیر میکنند و ممکن است با برآمدگی چشم و جداشدن شبکیه همراه باشند.
رتینوبلاستوما یک تومور بدخیم شبکیه است. از سلولهای جنینی نابالغ ایجاد میشود. رتینوبلاستوما میتواند تک چشمی یا دوچشمی باشد.
آنژیوم کاورنو
آنژیوم کاورنو در رگ های خونی حفره چشم (حفره مداری)، پشت چشم ظاهر میشود. میتواند باعث بیرونزدگی چشم بدون ایجاد درد (اگزوفتالموس) شود. گاهی اوقات از جراحی برای درمان آنژیوم کاورنو استفاده میشود، اما برخی از تومورهای کوچک نیازی به برداشتن ندارند. تومورها و التهابهای مرتبط میتوانند در پشت کره چشم ایجاد شوند. در این حالت چشم اغلب از جلو بیرونزده که به آن اگزوفتالموس میگویند. علاوه بر تومورهای چشم، شایعترین علل اگزوفتالموس پرکاری تیروئید (بیماری گریوز) و تومورهای لنفاوی است.
درمان تومور چشم
درمان سرطان چشم (ملانوم چشم) با محلی سازی تومور و وجود متاستازها، یعنی کانونهای گسترش سلولهای بدخیم به سایر اندامها تعیین میشود. رایجترین درمانهای ملانوما، جراحی و پرتودرمانی است. علاوه بر این، از اپلیکاتورهای ویژه چشمی استفاده میشود که صفحات یا میلههای فلزی کوچک رادیواکتیو هستند که در کنار تومور قرار میگیرند. یکی دیگر از گزینههای درمانی، رادیوسرجری استریوتاکتیک است.
عمل جراحی
درمان جراحی ملانوم چشم معمولاً شامل برداشتن قسمتی یا تمام کره چشم در طول بهاصطلاح انوکلئولاسیون است. چنین عملی برای تومورهای گسترده یا عدم امکان درمان دیگر ضروری است. در صورت برداشتن کل کره چشم، به بیماران پروتز ویژه چشم پیشنهاد میشود. درمان جراحی استاندارد مراقبت از تومورهای چشم است.
پرتودرمانی
پرتودرمانی بهتنهایی یا بعد از جراحی استفاده میشود. دو نوع رادیوتراپی وجود دارد: خارجی و داخلی. هر دوی آنها شامل استفاده از تشعشعات رادیواکتیو برای ازبینبردن سلولهای بدخیم در تومورهای چشم هستند. پرتودرمانی داخلی از اپلیکاتورهای ویژه چشمی استفاده میکند: “دانههای” کوچک رادیواکتیو که در بافتهای کنار تومور کاشته میشوند. ایمپلنتها معمولاً به مدت یک هفته در کنار تومور میمانند و سپس برداشته میشوند. رادیوتراپی خارجی معمولاً در درمان تومورهای اربیتال استفاده میشود. در جریان آن، پرتوهای پرتوهایی به سمت تومور هدف قرار میگیرند که آسیب تشعشع را به بافتهای اطراف محدود میکند.
علاوه بر این، پرتودرمانی در درمان ملانوم چشم مؤثر است، اما اغلب با عوارض جانبی همراه است. قرمزی و خشکی چشم در بیمارانی که رادیوتراپی دریافت میکنند شایع است. در برخی موارد، پس از پرتودرمانی، آب مروارید ایجاد میشود که با درمان جراحی قابلکنترل است. ریزش و کوتاه شدن مژهها امکانپذیر است. خیلی کمتر، آسیب به عصب بینایی، گلوکوم، و ظاهر عروق غیرطبیعی در شبکیه ایجاد میشود.
رادیوسرجری استریوتاکتیک
سیستمهای مختلف رادیوسرجری اجازه میدهند پرتوهای پرانرژی به تومور منتقل شود. تقریباً همه روشها شامل استفاده از یک قاب فلزی است که با پیچ روی استخوانهای جمجمه بیمار ثابت میشود تا سر را بیحرکت کند و تابش تومور را بادقت بیشتری هدف قرار دهد. هنگام نصب فریم از بیحسکنندههای موضعی استفاده میشود و با وجود این، این عمل برای بیمار بسیار ناخوشایند و دردناک است.